Ο Ελληνικός Αποικισμός στην Ουκρανία

Αρχαιολογικός χώρος στο
Παντικάπαιον, 6ος αιώνας π.Χ.

Η ύπαρξη των Ελλήνων στην Ουκρανία και ιδιαιτέρως στην Χερσόνησο της Κριμαίας, έχει μακρότατη ιστορία, η οποία χρονολογείται ήδη από τον 6ο αιώνα π.Χ., οπότε και άρχισε η ελληνική αποίκιση στα παράλια της Μαύρης θάλασσας και στην χερσόνησο. Πλέον, οι Έλληνες αποτελούν τον ιστορικότερο πληθυσμό της χερσονήσου αυτής. Tα ερείπια των αρχαίων ελληνικών πόλεων στην Ουκρανία: Παντικαπαίου, Xερσονήσου, Φαναγόρειας, Θεοδόσιας, Ολβία, κ.α. μαρτυρούν την παλιά δόξα των Eλλήνων. Πολλά τοπωνύμια της Kριμαίας έχουν ελληνική ρίζα αφού μέχρι την άφιξη των Tατάρων, τον 13ο αιώνα, η Kριμαία ήταν μια καθαρά ελληνική περιοχή.

Η Ταυρική Χερσόνησος στην Κριμαία

Η Χερσόνησος όπως ονομάζεται μέχρι σήμερα, επρόκειτο για μία από τις πόλεις που ίδρυσαν οι αρχαίοι Έλληνες σ΄αυτή την περιοχή με τις τεράστιες γεωργικές εκτάσεις, προκειμένου να εξασφαλίσουν σιτηρά για την επιβίωση των δικών τους πόλεων-κρατών. Συγκεκριμένα η πόλη ιδρύθηκε τον 6ο π.Χ. αιώνα αλλά σύμφωνα με τους αρχαιολόγους στις αρχές του 3ου αιώνα π.Χ., μεγάλο μέρος του αγροτικού πληθυσμού σκοτώθηκε από ξένους εισβολείς.

Οι αρχαίοι Έλληνες ονόμαζαν την Κριμαία Ταυρίδα, σύμφωνα με το όνομα των κατοίκων της, των Ταύρων. Ο ιστορικός Ηρόδοτος αναφέρει ότι ο Ηρακλής όργωσε αυτή τη γη χρησιμοποιώντας ένα γιγάντιο ταύρο. Κατά το τέλος του 5ο αιώνα π.Χ. αρχαίοι Έλληνες αποικιστές άρχισαν να εγκαθίστανται κατά μήκος της Μαύρης Θάλασσας. Ανάμεσά τους οι Δωριείς από την Ηράκλεια Ποντική και οι Ίωνες από τη Μίλητο που προσορμίστηκαν στη Θεοδοσία και το Παντικάπαιον.

Η εκστρατεία του Ιάσονα από την
Ιωλκό στην Κολχίδα του Εύξεινου Πόντου
για να πάρει το χρυσόμαλλο δέρας,
η οποία και εκφράζει την
δεύτερη ιστορική αποίκηση
των Ελλήνων στον Εύξεινο Πόντο.

Ακόμη εκεί πιστεύεται πως βρισκόταν η μυθική Κολχίδα από όπου -σύμφωνα με τον Απολλόδωρο τον Ρόδιο στα Αργοναυτικά- ο Ιάσονας πήρε το χρυσόμαλλο δέρας, δηλαδή την προβιά που απέμεινε από το κριάρι που έστειλε η Νεφέλη για να σώσει το γιο της Φρίξο από τη θυσία που ήθελε να κάνει ο πατέρας του. Αυτό θα μπορούσε να είναι μια ένδειξη ότι η παρουσία των Ελλήνων στην περιοχή θα μπορούσε να είναι πολύ παλαιότερη χρονικώς από την συμβατική χρονολογία. Σύμφωνα με τον μύθο λοιπόν, ο βασιλιάς Αθάμας έχοντας πάρει τον χρησμό από το μαντείο των Δελφών ότι ήταν ευθύνη του γιου του το γεγονός πως δε φύτρωσε το σιτάρι εκείνη τη χρονιά, αποφάσισε να τον θυσιάσει. Έτσι η μητέρα του Νεφέλη η οποία είχε πεθάνει, έστειλε από τον ουρανό ένα κριάρι με χρυσό δέρμα να τον αρπάξει από την επικείμενη θυσία. Το κριάρι λοιπόν άρπαξε τον Φρίξο και την Έλλη και τους πήγε στην Κολχίδα. Εκεί ο Φρίξος θυσίασε το κριάρι στο Δία και χάρισε το δέρμα του στο βασιλιά της Κολχίδας, Αιήτηπου τον φιλοξενούσε. Εκείνος το κρέμασε σε μια βελανιδιά στο δάσος του θεού Άρη και έβαλε έναν ακοίμητο δράκο να το φυλάσσει.